Γιατί ανεβαίνει η τιμή του καφέ;
Την παρούσα περίοδο όλοι βιώνουμε τις πληθωριστικές πιέσεις σε προϊόντα και αντικείμενα που αγαπάμε. Ανάμεσα σε αυτά είναι και ο καφές. Το πρωινό μας “ξυπνητήρι” βρίσκεται σε άνοδο όσον αφορά την τιμή του, με τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης επίσης να αυξάνονται διαρκώς. Ποια είναι όμως η αιτιολόγηση πίσω από αυτή την τάση;
Οι βασικοί λόγοι είναι δύο, οι καιρικές συνθήκες που δεν ευνοούν τις καλλιέργειες καθώς και το δίπολο προσφοράς και ζήτησης. Όπως συμβαίνει με όλες τις πτυχές της οικονομίας, η τιμολόγηση τελικά αποδίδεται στη δυναμική της προσφοράς και της ζήτησης. Για να κατανοήσουμε την τρέχουσα κατάσταση από την πλευρά της προσφοράς, είναι σημαντικό να εντοπίσουμε την προέλευση του καφέ.
Η Βραζιλία είναι κυρίαρχη δύναμη στη βιομηχανία του καφέ από τη δεκαετία του 1840, όταν έγινε ο μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο. Με μια πλούσια ιστορία που χρονολογείται από τις αρχές του 18ου αιώνα, η παραγωγή καφέ στη χώρα έχει συμβάλει σημαντικά στην οικονομία της. Πάνω από 300.000 φάρμες καλλιέργειας καφέ εκτείνονται στη Βραζιλία, εκαταεικνύοντας την τεράστια συμμετοχή της χώρας στην παγκόσμια παραγωγή. Ένας άλλος βασικός παραγωγός καφέ είναι το Βιετνάμ, το οποίο αναδείχθηκε σημαντικός ‘παίκτης” στο παγκόσμιο εμπόριο καφέ παρά τη σχετικά πρόσφατη είσοδό του στη βιομηχανία. Η στρατηγική εστίαση κράτους και της κυβέρνησής του στον κλάδο του καφέ τη δεκαετία του 1980 ώθησε την παραγωγή του Βιετνάμ σε πρωτοφανή επίπεδα, σημειώνοντας ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης 20% έως 30% κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990. Με εξειδίκευση στον κόκκο robusta, το Βιετνάμ βρήκε τη θέση του στη διεθνή αγορά, ως ο κορυφαίος παραγωγός καφέ robusta σε παγκόσμιο επίπεδο. Άλλες σημαντικές χώρες παραγωγής καφέ περιλαμβάνουν την Κολομβία, την Ινδονησία, την Αιθιοπία, την Ονδούρα, το Περού, την Ινδία, τη Γουατεμάλα και την Ουγκάντα.
Από την μεριά της ζήτησης, περίπου 3 δισεκατομμύρια φλιτζάνια καφέ καταναλώνονται σε όλο τον κόσμο κάθε μέρα, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Καφέ (ICO). Εάν συνεχιστούν οι τρέχουσες αυξημένες τάσεις κατανάλωσης, ο αριθμός αυτός αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2050. Μια άλλη μελέτη του Columbia Centre on Sustainable Investment εκτιμά ότι θα χρειαστούμε κατά 25% περισσότερο καφέ μέχρι το 2030 για νακαλύψουμε τις παγκόσμιες ανάγκες.
Σύμφωνα με το ICO, η παραγωγή καφέ απέτυχε να καλύψει τα επίπεδα κατανάλωσης τα τελευταία δύο χρόνια, κυρίως λόγω των έντονων καιρικών συνθηκών και των συνεχιζόμενων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Αυτό οδήγησε σε μείωση των εκτάσεων της κατάλληλης γης για καλλιέργεια καφέ, δημιουργώντας προκλήσεις για τους καλλιεργητές να διατηρήσουν τα προς το ζην και με αποτέλεσμα αυξημένες τιμές για τους καταναλωτές.
Γιατί οι τιμές του καφέ έχουν αυξηθεί πρόσφατα;
Οι τιμές του καφέ έχουν αυξηθεί πρόσφατα επειδή οι έντονες καιρικές συνθήκες έχουν επηρεάσει τις καλλιέργειες σε μεγάλες περιοχές παραγωγής καφέ. Στο Βιετνάμ, ένα κύμα καύσωνα ώθησε τους αγρότες να στραφούν σε εναλλακτικές καλλιέργειες όπως το durian, το αβοκάντο και τα φρούτα του πάθους, οδηγώντας σε προβλεπόμενη μείωση 20% στις εξαγωγές καφέ σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Στη Βραζιλία – το φαινόμενο El Nino – ένα κλιματικό μοτίβο που προκαλεί παγκόσμιες αλλαγές στη θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις – είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές βροχοπτώσεις σε περιοχές όπου καλλιεργείται καφές, προκαλώντας σημαντικές ζημιές στις καλλιέργειες.