Τι είναι η καφεΐνη;
Ένα φυσικό διεγερτικό που βρίσκεται σε τρόφιμα όπως η σοκολάτα και σε ροφήματα όπως αναψυκτικά, τσάι, καφές και ενεργειακά ποτά, η καφεΐνη μας βοηθά να είμαστε σε εγρήγορση και να συγκεντρωνόμαστε καλύτερα
Η καφεΐνη είναι το πιο διαδεδομένο νόμιμο ψυχοδραστικό φάρμακο στον κόσμο. Είναι ένα φυσικό που συνήθως λαμβάνεται από το στόμα για τη βελτίωση της πνευματικής μας εγρήγορσης, ενώ καταπολεμά το αίσθημα της κούρασης. Μπορεί να χορηγηθεί μέσω συνταγογραφούμενων και φαρμάκων για τη θεραπεία της υπνηλίας και χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με αναλγητικά για τη θεραπεία της ημικρανίας. Για τους υγιείς ενήλικες, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ συνιστά την πρόσληψη έως 400 χιλιοστόγραμμων καφεΐνης την ημέρα, δηλαδή περίπου τέσσερα έως πέντε φλιτζάνια καφέ. Η κατανάλωση αυτής της ποσότητας σύμφωνα με τον Οργανισμό, δεν σχετίζεται με επικίνδυνες, αρνητικές παρενέργειες.
Τι κάνει η καφεΐνη στο σώμα σας;
Η καφεΐνη απορροφάται γρήγορα από το σώμα και διασχίζει τις κυτταρικές μεμβράνες στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Εμποδίζει την πρόσληψη της αδενοσίνης, του νευροδιαβιβαστή που είναι υπεύθυνος για τη χαλάρωση του εγκεφάλου και τη ρύθμιση της κόπωσης. Αυξάνει επίσης τα επίπεδα αδρεναλίνης στο αίμα και την ποσότητα ντοπαμίνης στον εγκέφαλό σας. Αυτή η διαδικασία προκαλεί το συναίσθημα της εγρήγορσης και συνήθως σχετίζεται με τα ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη.
Άλλες επιδράσεις της καφεΐνης μπορεί να είναι εξίσου ευεργετικές. Η καφεΐνη έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία του άσθματος επειδή δρα ως ήπιο βρογχοδιασταλτικό, κάτι που σημαίνει ότι χαλαρώνει τους μύες στους πνεύμονες που σφίγγουν τους αεραγωγούς σας, επιτρέποντας την είσοδο περισσότερου αέρα. Επιπλέον, επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι όσοι πίνουν τακτικά καφέ έχουν χαμηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν τη νόσο Αλτσχάιμερ, άνοια καθώς και κάποια ηπατική νόσο. Η καφεΐνη έχει συσχετιστεί ακόμη με χαμηλότερο κίνδυνο αυτοκτονιών. Μια άλλη έρευνα διαπίστωσε ότι η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει τη δραστηριότητα των γονιδίων μας μέσω επιγενετικών αλλαγών.
Αν και η καφεΐνη είναι χρήσιμη ως φυσικό διεγερτικό, υπάρχουν πολλές αρνητικές επιπτώσεις στον οργανισμό του ανθρώπου από την υπερβολική κατανάλωση. Μια τοξική δόση θεωρείται γενικά ότι ξεπερνά τα 10 γραμμάρια καφεΐνης την ημέρα, 25 φορές μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη μέγιστη ημερήσια πρόσληψη. Οι υπερβολικές δόσεις καφεΐνης μπορούν να προκαλέσουν γρήγορο καρδιακό παλμό, ο οποίος είναι ιδιαίτερα επιβλαβής για όσους υποφέρουν από προϋπάρχουσες καρδιακές παθήσεις όπως η αρρυθμία. Μπορεί επίσης να προκαλέσει μια σειρά από μακροπρόθεσμα προβλημάτα υγείας, όπως προβλήματα γονιμότητας, υψηλή αρτηριακή πίεση και, καθώς η καφεΐνη αναστέλλει την πρόσληψη ασβεστίου στα οστά σας, αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης.
Είναι η καφεΐνη ναρκωτική ουσία;
Οποιοσδήποτε πίνει καφεΐνη τακτικά θα μπορούσε να παρουσιάσει συμπτώματα στέρησης από την καφεΐνη εάν σταματήσει ξαφνικά – αυτό θεωρείται μια ήπια μορφή εξάρτησης. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, κόπωση, ευερεθιστότητα, ναυτία και μυϊκό πόνο. Επομένως, συνιστάται να μειώσετε σταδιακά την πρόσληψη, αντί να την σταματήσετε απότομα.
Αν και τα φαινόμενα overdose είναι πολύ σπάνια, έχει αναφερθεί ως η αιτία για κάποιες δεκάδες θανάτους. Οι περισσότεροι ήταν αποτέλεσμα υπερβολικής δόσης δισκίων καφεΐνης ή σκόνης καφεΐνης. Τα ακραία επίπεδα της συγκεκριμένης ουσίας στο αίμα προκαλούν κοιλιακή μαρμαρυγή – όταν οι κάτω κοιλότητες της καρδιάς δονούνται αντί να συστέλλονται τακτικά, προκαλώντας καρδιακή προσβολή.
