Πόσο βιώσιμος είναι ο καφές σoυ;
Για πολλούς, ο καφές είναι ο μόνος τρόπος για να λειτουργήσουν – ιδιαίτερα μετά το πρωινό ξύπνημα. Πόσο βιώσιμος είναι όμως ο καφές που καταναλώνουν;
Ο καφές είναι πολύπλοκος. Η κατανόηση του πού και πώς παράγεται είναι εξίσου περίπλοκη. Περιλαμβάνει όχι μόνο το τελικό προϊόν στο φλιτζάνι, αλλά και μια όμορφη διαδικασία που ξεκινά από την καλλιέργεια και συνεχίζεται με τη συγκομιδή, την επεξεργασία, το εμπόριο και την μετατροπή του πράσινου κόκκου σε “αρωματικό ελιξίριο”. Το ζήτημα της βιωσιμότητας είναι επίσης περίπλοκο, όταν αναφερόμαστε στον κλάδο του καφέ, και πέραν των γνωστών ζητημάτων – εύλογες τιμές, προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον κοινωνική ευθύνη κ.ο.κ.- έχει να κάνει με 3 βασικούς πυλώνες:
- οικονομική βιωσιμότητα,
- κοινωνική βιωσιμότητα και
- περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
Κάθε μία από τις ανωτέρω κατηγορίες αποτελεί ένα ξεχωριστό “μέτωπο” ενώ είναι λίγες οι εταιρείες που δίνουν βάση και στις τρεις ισόρροπα. Κάποιες αναφορές περί Βιωσιμότητας έχουν να κάνουν περισσότερο με τον τόπο όπου καλλιεργείται ο καφές ή/και τις ποιοτικές του προοπτικές. Όροι όπως single origin και micro-lot αναφέρονται σε μία χώρα και ένα αγρόκτημα, αντίστοιχα. H ένδειξη “Elevation” καταδεικνύει μόνο το υψόμετρο στο οποίο βρίσκεται η περιοχή ανάπτυξης, το οποίο είναι σημαντικό για τις δυνατόητες όσον αφορά την ποιότητα, αλλά δεν συνδέεται άμεσα με συγκεκριμένες πρακτικές ή πρότυπα. Όταν η ετικέτα αναφέρει 100% Arabica, αυτό υποδηλώνει απλώς ένα είδος καφέ που τείνει να έχει καλύτερη γεύση και είναι πιο δύσκολο να αναπτυχθεί. Ομοίως, ονόματα όπως Bourbon, Typica, Caturra, Gesha, SL28 είναι σημαντικές ποικιλίες και είδη, αλλά δεν έχουν καμία σχέση με τις θετικές ή αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις που μπορεί να έχει η διαδικασία παραγωγής του.
Οι πιστοποιήσεις στον καφέ αναφέρουν, μόνο ένα μέρος της ιστορίας παραγωγής του. Το Fair Trade παρέχει σχετικά περιορισμένη προστασία του οικοσυστήματος με βάση τα πρότυπά του και το πλαφόν ελάχιστης τιμής δεν συνεπάγεται ότι οι καλλιεργητές θα έχουν μια αξιοπρεπή διαβίωση αντικατοπτρίζει αυτό που χρειάζεται για μια αξιοπρεπή διαβίωση, όπως συμβαίνει με το Επαληθευμένο Εισόδημα Διαβίωσης. Επιπλέον, η συμμαχία Rainforest Alliance δεν διασφαλίζει ότι ολόκληρες οι ποσότητες καφέ που παράγονται, καλλιεργούνται στο πλαίσιο ενός αγροδασοκομικού ή αναγεννητικού συστήματος, ούτε ότι οι παραγωγοί αμείβονται δίκαια. Η ένδειξη “Organic” επίσης δεν παρέχει ουσιαστικές κοινωνικές ή οικονομικές διασφαλίσεις. Από την άλλη, υπάρχουν πολλές φάρμες που ακολουθούν βιολογικές και άριστες πρακτικές αλλά δεν έχουν τα οικονομικά μέσα για να αγοράσουν την σχετική ετικέτα που θα το αποδεικνύει. Αξίζει να σημειωθεί ότι συχνά, πολλές “κοινότυπες” ετικέτες όπως το “Direct Trade” και το “Deforestation-Free” δεν ελέγχονται καν.
Εναλλακτικά, και ίσως το πιο εκπληκτικό όλων, είναι το γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό καφέ είναι πιστοποιημένο σε επίπεδο φάρμας. Ωστόσο, επειδή δεν αγοράζεται από μια εταιρεία ως πιστοποιημένος καφές, οι παραγωγοι εν τέλει δεν απολαμβάνουν τις αντίστοιχες αποδόσεις για την επένδυσή τους. Το ερώτημα που ανακύπτει είναι τελικά, τι καφέ πρέει να επιλέξετε για να ξέρετε ότι στηρίζετε πραγματικά παραγωγούς που συνδράμουν σε τουλάχιστον έναν πυλώνα Βιωσιμότητας.
Διαβάστε παρακάτω κάποια ενδεικτικά brands
Οικονομικό: Pachamama Coffee. Αυτό το συνεταιριστικό roaster-café δεν ανήκει μόνο σε αγρότες, αλλά πουλάει και σε τιμές που ορίζουν οι ίδιοι. Το μοντέλο αυτό εξασφαλίζει δικαιοσύνη, ένταξη και διαφάνεια καθώς δημοσιεύονται οι τιμές “farmgate” (πόσα κερδίζουν ανά λίβρα, σε επίπεδο αγροτικού νοικοκυριού, για την παραγωγή καφέ). Άλλα brands που συμμετέχουν στηn προσπάθεια για πλήρη διαφάνεια τιμών και τη Βιωσιμότητα είναι οι Onyx, Driftaway, Thrive Farmers και Seattle Coffee Works.
Κοινωνικά: Equal Exchange. Αυτός ο δημοκρατικός συνεταιρισμός εργαζομένων είναι αφοσιωμένος στον στόχο πλήρους ένταξης και ισοτιμίας, με τη διεξαγωγή campaigns για τη μεταρρύθμιση της πολιτικής κατά της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη δημιουργία υπηρεσιών για ευάλωτους πληθυσμούς, τη συνεργασία με τις κοινότητες για την κάλυψη των αυτοπροσδιοριζόμενων αναγκών τους και την υποστήριξη της προστασίας των ιθαγενών. Άλλες μάρκες καφέ που μοιράζονται τις ίδιες αξίες είναι οι Dean’s Beans, Just Coffee, Peace Coffee και Thanksgiving Coffee.
Περιβαλλοντικό: Όσον αφορά στο ζήτημα του θετικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, η Tiny Footprint διατηρεί σταθερή τη δέσμευσή της προς την κατεύθυνση της αναγεννητικής αγροδασοκομίας και της αποκατάστασης δασών. Διαφημίζουν τον πρώτο καφέ που παράγεται με διαδικασίες αρνητικού αποτυπώματος άνθρακα παγκοσμίως. Η εταιρεία στηρίζει την παραγωγή υπό σκιάν, τη βιοποικιλότητα, την εξοικονόμηση νερού και την οργανική καλλιέργεια. Παράλληλα, προμοτάρει τον καφέ ως ένα γεωργικό προϊόν επωφελές για το οικοσύστημα. Πέραν της Tiny Footprint μπορείτε να δοκιμάστε τα Larry’s Coffee, Conscious Coffees, Jim’s Organic Coffee αλλά και το Dean’s Beans.
