Η «εποχή» του… κρύου καφέ
Από τον φραπέ, τον freddo espresso και freddo cappuccino μέχρι το espresso tonic και τον ice brew οι κρύες παρασκευές του καφέ χαρίζουν ανάσες δροσιάς.
Στο άκουσμα και μόνο των λέξεων «κρύος καφές» το μυαλό μας πηγαίνει ασυναίσθητα στον φραπέ. Από το 1957, όπου εμφανίστηκε τυχαία για πρώτη φορά στην Έκθεση της Θεσσαλονίκης, ο φραπέ έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως ο Ελληνικός καφές. Και σαν υπερήφανος λαός που είμαστε διεκδικούσαμε και τα πρωτεία ως προς την ανακάλυψη του κρύου καφέ. Βέβαια, η ιστορία έρχεται να μας διαψεύσει, καθώς στην Αλγερία τον περασμένο αιώνα, γύρω στο 1840, εμφανίζεται ένας κρύος καφές που ονομάζεται «μαζαγκράν». Ήταν ένα ρόφημα φτιαγμένο από σιρόπι καφέ και κρύο νερό που το έπιναν οι άντρες της Λεγεώνας των Ξένων στο ομώνυμο φρούριο από όπου πήρε και το όνομα του.
Όπως και να έχει, ο φραπέ ήταν ο πρώτος κρύος καφές που όχι μόνο κατέκτησε την χώρα μας αλλά και βγήκε και εκτός συνόρων. Όλα αυτά βέβαια μέχρι που να έρθει στη ζωή μας ο ιταλικός espresso. Και σε αυτή την περίπτωση λειτούργησε πάλι το ελληνικό δαιμόνιο αφού η κρύα του εκδοχή, με την μορφή που την γνωρίζουμε, έχει ελληνική ταυτότητα. Μάλιστα υποστηρίζεται ότι παρασκευάστηκε έτσι ώστε να θυμίζει στην όψη τον φραπέ. Φυσικά και στην γείτονα χώρα πίνουν τον espresso σε κρύα μορφή αλλά τον ρίχνουν μέσα σε ένα ποτήρι με πάγο – έτσι ακριβώς γίνεται και στην Ισπανία αλλά και στην Πορτογαλία. Επίσης, στην Ιταλία υπάρχει και ο Affogato που πρόκειται για ένα ρόφημα καφέ espresso με παγωτό. Δηλαδή η εκχύλιση του καφέ γίνεται απευθείας πάνω στο παγωτό που συνήθως είναι βανίλια ή σοκολάτα. Στην χώρα μας αν και φιγουράρει σε πολλούς καταλόγους μαγαζιών, δεν γνωρίζει την ανάλογη δημοτικότητα. Όσο για τον ελληνικό –και πάλι- freddo cappuccino με την γοητευτική κρέμα από γάλα πάνω, το γνωστό μας αφρόγαλα, πέρασε και περνάει ακόμα πολλές φάσεις: σερβίρεται με σαντιγί, με γλυκιά κρέμα, με κανέλα ή σοκολάτα από πάνω καθώς πλέον και με την συνοδεία γάλακτος σόγιας, βρόμης, αμυγδάλου ή καρύδας.
Με την εμφάνιση του specialty καφέ μπήκαν στην καθημερινότητα μας και άλλες κρύες παρασκευές του, όπως για παράδειγμα το «ξαδερφάκι» του freddo cappuccino, o flat white. Αυτός αντιστρέφει την χωροταξία στο σερβίρισμα αφού στην βάση του μπαίνει το γάλα και από πάνω ο καφές. Προσφέρεται σε γυάλινο κοντό ποτήρι για να γίνονται αντιληπτές οι χρωματικές του διαβαθμίσεις, χωρίς πάγο και χωρίς καλαμάκι. Επίσης ο espresso tonic που μας ήρθε από την Σουηδία ανήκει στην ίδια κατηγορία. Πρόκειται για ένα δροσερό συνδυασμό του espresso με tonic με τις φυσαλίδες του τελευταίου να χαρίζουν ένα πιο «τσαχπίνικο» αποτέλεσμα. Τέλος ο Iced brew και ο Cold brew –κρύες παρασκευές καφέ φίλτρου- ήρθαν να συμπληρώσουν την καινούργια αυτή παλέτα. Η διαφορά τους-η πιο σημαντική δηλαδή- έγκειται στο ότι η εκχύλιση του πρώτου γίνεται σε παγάκια ενώ στην περίπτωση του δεύτερου έχουμε αργή (γύρω στις 8-12 ώρες) απόσταξη του νερού μέσα στο καφέ. Σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα να σας αναφέρω ότι τελευταία γίνονται κάποιες προσπάθειες να «κρυώσουν» και τον ελληνικό καφέ.
Τελευταία σ’ αυτή την λίστα με τους κρύους καφέδες, ήρθε να προστεθεί και ο χτυπητός Dalgona Coffee ξεκίνησε το ταξίδι του από τη Νότια Κορέα και εν μέσω πανδημίας γνώρισε μεγάλης αποδοχής και δημοτικότητας. Βασίζεται στον στιγμιαίο καφέ και παρασκευάζεται εύκολα και γρήγορα. Η εντυπωσιακή, αέρινη κρέμα του είναι αυτή που τραβάει την προσοχή και «ποζάρει» κατά κόρον στο Instagram.