Γίναμε… φραπέ
Μια καθαρά ελληνική πατέντα, που έχει συνδεθεί τόσο με το καλοκαίρι όσο και με την έκφραση «χαλαρά».
Την δεκαετία του 80 και 90 γνώρισε μεγάλες δόξες. Η κατανάλωση του γινόταν «χαλαρά» για ώρες είτε σε καφετέριες, παραλίες, είτε στο σπίτι. Ο λόγος φυσικά για τον φραπέ. Μια καθαρά ελληνική πατέντα που έχει συνδεθεί απόλυτα με την κουλτούρας μας. Ο αστικός μύθος λέει ότι δημιουργήθηκε τυχαία το 1957 στη Θεσσαλονίκη. Κατά την διάρκεια της 22ης Διεθνούς Έκθεσης ένας υπάλληλος που δούλευε σ’ αυτήν, ο Δημήτρης Βακόνδιος, λάτρης του ζεστού στιγμιαίου, θέλησε να φτιάξει μια κούπα από το αγαπημένο του ρόφημα. Συνειδητοποίησε όμως, ότι δεν είχε ζεστό νερό και αποφάσισε να αυτοσχεδιάσει. Έτσι έβαλε μέσα σ’ ένα σέικερ δύο κουταλιές από στιγμιαίο καφέ, λίγη ζάχαρη και κρύο νερό. Τα χτύπησε και κάπως έτσι γεννήθηκε ο φραπέ. Βέβαια η ονομασία του προέρχεται από την γαλλική λέξη frappé που σημαίνει «χτυπημένος».
Γιατί όμως είναι απαραίτητη η διαδικασία του χτυπήματος; Η βάση για το εν λόγω ρόφημα είναι ο στιγμιαίος καφές που πρόκειται για έναν αφυδατωμένο καφέ φίλτρου. Κατά την παρασκευή του φιλτράρεται διαδοχικά, περνάει από μια ειδική επεξεργασία από την οποία αφαιρείται όλη του η υγρασία και στο τέλος ψύχεται για να πάρει την μορφή των κόκκων που όλοι γνωρίζουμε. Έτσι «το χτύπημα» με το νερό θεωρείται απαραίτητο για να μπορέσει να διαλυθεί και να ξαναγίνει και πάλι καφές.
Συγκεκριμένη συνταγή για τον φραπέ δεν υπάρχει. Όπως σ’ όλα τα ροφήματα ο καθένας ακολουθεί την δική του, ανάλογα με τα γούστα και τις προτιμήσεις. Αν όμως θέλουμε να δώσουμε μια σαν βάση, θα λέγαμε ότι χρειάζονται δύο κουταλιές του γλυκού από στιγμιαίο καφέ (ζάχαρη για εκείνους που την προτιμούν) σ’ ένα ποτήρι, μαζί με λίγο νερό σε θερμοκρασία δωματίου. Το νερό δεν χρειάζεται να είναι από το ψυγείο γιατί οι κόκκοι του δεν θα διαλυθούν εύκολα, αλλά ούτε και η ποσότητα του θα πρέπει να είναι μεγάλη γιατί κατά την ανάδευση (χτύπημα) του, θα δημιουργηθεί πολύ αφρός. Αφού λοιπόν χτυπήσουμε νερό και καφέ και κάνουμε μια όμορφη αέρινη κρέμα, απογεμίζουμε με κρύο νερό και προσθέτουμε πάγο.
Βέβαια, υπάρχουν και αρκετές παραλλαγές που «υπέστη» όλα αυτά τα χρόνια. Η πιο γνωστή είναι εκείνη με την μπάλα παγωτού μέσα που τον κάνει ακόμα πιο καλοκαιρινό, ευχάριστο και απολαυστικό. Υπάρχει και η εκδοχή με αλκοόλ όπου το κρεμώδες Baileys του χαρίζει μια πιο βελούδινη υφή. Τον έχουμε ακόμα συναντήσει και με την συνοδεία ζαχαρούχου γάλακτος, όπου σ’ αυτή την περίπτωση μιλάμε για ένα πολύ γλυκό ρόφημα. Μια ακόμα «φαντασμαγορική» εκδοχή του, είναι εκείνη με την κρέμα σαντιγί από πάνω και σιρόπι είτε καραμέλας, είτε σοκολάτας.
Να πούμε, επίσης ότι ο στιγμιαίος καφές και κατά συνέπεια ο φραπέ, έχει αντιοξειδωτικά συστατικά που προστατεύουν τα κύτταρά ενάντια στην πρόωρη γήρανση και την εμφάνιση χρόνιων παθήσεων. Επιπλέον, λόγω της καφεΐνης που διαθέτει μπορεί να δράσει σαν διεγερτικό και τονωτικό για τον οργανισμό. Τέλος, ο στιγμιαίος καφές δεν παχαίνει μιας και περιέχει μόνο 2 θερμίδες. Εκείνα όμως, που τον κάνουν θερμιδική βόμβα, είναι τα επιπλέον συστατικά του (ζάχαρη, γάλα, κρέμα, παγωτό).